Từ xa xưa, sống vùng cao Tây Bắc, lễ cưới truyền thống của tín đồ Dao là sự việc hội tụ tinh hoa văn hóa độc đáo, là nghi lễ có ý nghĩa gắn kết xã hội và có đậm triết lý nhân sinh.
Bạn đang xem: Lễ cưới dân tộc dao
Trên các địa bàn vùng Tây Bắc, có những ngành dân tộc Dao cùng sinh sống, trong đó, từng ngành lại sở hữu những phong tục rực rỡ riêng trong nghi lễ cưới. Độc đáo hơn hết là lễ cưới của người Dao đỏ. Sau một thời gian tò mò và đôi trai gái trong khi đã vai trung phong đầu ý hợp, phái mạnh trai về thưa chuyện với tía mẹ, chuẩn bị lễ vật mang đến nhà cô gái dạm hỏi và thưa chuyện. Sau khi lễ đám hỏi được tổ chức, nhị bên gia đình sẽ bàn chuyện cưới, một việc đại sự của của hai họ. đơn vị trai với nhà gái thống nhất định ngày lành, tháng tốt, thống duy nhất về lễ xin dâu, sau đó, hai họ sẽ chuẩn bị lễ cưới theo như đúng phong tục cổ truyền của địa phương.
| Lễ cưới là nét văn hoá lạ mắt của đồng bào Dao Tây Bắc. |
Lễ cưới của người Dao tây bắc thường ra mắt trong tía ngày. Ngày nay, đồng bào đã rút ngắn còn 1 - 2 ngày. Vào đó, lễ đón dâu là đặc trưng nhất. Lúc đi đón dâu, công ty trai chọn cử người dân có vai vế trong gia đình, chiếc họ làm người đại diện nhà trai, chuẩn bị đội kèn. Vào lễ cưới, lễ đón dâu, team kèn được xem là một nội dung luôn luôn phải có vì giờ kèn cầm cố cho lời chào, lời chúc mừng, lời mời của nhị họ. Vì thế anh chị em trai, bên gái hầu như phải sẵn sàng đội kèn.
Vào ngày cưới, khi đi đón dâu, chú rể dù làm nghề gì rồi cũng phải khoác trang phục truyền thống cuội nguồn của tín đồ Dao. Trang phục của chú rể bao gồm mũ, áo xống màu đen, được thêu viền họa tiết thiết kế màu đỏ, xanh, vàng, trắng. Còn nàng dâu đầu đội mũ, chùm khăn đỏ bí mật đến bên dưới mặt vày theo ý niệm của tín đồ Dao đỏ, khi cô nàng đi lấy chồng, ví như để tia nắng mặt trời chiếu vào mặt có khả năng sẽ bị mất vía, cuộc sống sẽ ko được hạnh phúc. Cô dâu mặc cỗ áo váy truyền thống cuội nguồn của tín đồ Dao với color đỏ bùng cháy kèm theo bộ trang sức đeo trên tai, bên trên cổ, cổ tay, chân đi giày.
Khi đoàn đón dâu mang đến nhà gái, thầy cúng sẽ làm cho lễ bái yết thánh sư nhà gái kế tiếp chú rể new đón cô dâu về. Lễ đồ gia dụng gồm: 1 thủ lợn, 1 bé gà luộc, 1 đĩa xôi màu đỏ, 1 chai rượu, 6 dòng chén. Đoàn đón dâu về đến cổng công ty trai, trong những khi chờ giờ đẹp để vào nhà, nhóm kèn trống của nhị họ tấu lên bản nhạc bên nhau thể hiện nay lời xin chào thân tình. Sau đó, đội kèn trống công ty trai vừa tấu nhạc, vừa đi vòng quanh đoàn nhà gái, cô dâu để trình bày lời mời, diễn tả nghi lễ buộc dây mời nhà gái ở lại để thuộc họ bên trai tổ chức triển khai hôn lễ. Sau đó, nhóm kèn trống lại đi một vòng ngược lại với ý cởi dây nhằm họ đơn vị gái lao vào nhà.
Lúc cô dâu vào sân nhà cho đến khi tổ chức lễ trao dâu, đội kèn trống liên tiếp thể hiện nay vai trò của chính bản thân mình khi từng nghi lễ được thực hiện. Nhờ có nhạc điệu tấu lên, không khí và số đông nghi lễ trong đám cưới trở phải thiêng liêng. Nhạc tấu lên khi cô dâu lao vào nhà, có tác dụng lễ bái yết tổ tiên, nhị họ trao cô dâu và đón cô dâu, thắp hương cúng thần linh, cha ông để báo cáo cô dâu đã trở thành người trong gia đình. Cứ như thế, từng lần đại diện thay mặt hai họ trao nhau lễ vật, chào nhau, làm lễ buộc dây nàng dâu thì nhạc điệu của kèn trống lại tấu lên những bài bác đối đáp.
Trong lễ cưới truyền thống của người Dao, lúc đón dâu về, chú rể và cô dâu đứng quanh đó sân, đợi thầy mo làm cho lễ “nhập khẩu đến cô dâu cùng đặt tên mang đến chú rể” với ý nghĩa, cô dâu bắt đầu về nên phải có tác dụng lễ nhập khẩu, còn chú rể cưới vợ, đã trưởng thành và cứng cáp nên phải kê tên mới. Nghi lễ này được thầy mo tiến hành ngay trước ban cúng tổ tiên. Lễ đồ vật gồm có một con lợn, 1 con gà trống, 6 chén rượu, 1 ấm rượu cùng 1 gói gạo bọc trong tấm vải trắng, bên trong có hai hào bội nghĩa trắng và một tập chi phí âm nhằm thầy cúng cần sử dụng làm lễ. Sau lúc thầy mo làm những thủ tục bái lễ nhập khẩu, đánh tên thì chú rể bắt đầu bước ra sân đón nàng dâu vào vào nhà.
| Trang phục của cô ý dâu bạn Dao (bên trái) vào lễ cưới. |
Lễ nghi trước ban thờ tổ tông xong, cô dâu chấp nhận trở thành người nhà phái mạnh trai, gia đình bày cỗ mời bạn bè họ hàng và dân bạn dạng cùng tầm thường vui. Trong những khi hai họ cùng nhau nạp năng lượng cơm không tính sân thì đội kèn trống liên tục đến từng mâm nhằm tấu lên những bài bác đối đáp mang ngôn từ chào mời, chúc mức độ khỏe, trao đổi tâm tư, tình cảm. Khi đoàn đơn vị gái ra về, đội kèn trống lại chứa lên nhạc điệu đối đáp như một lời chào, lời chúc khách ra về thượng lộ bình an.
Nghệ nhân xuất sắc ưu tú Triệu Văn Thêu (Lào Cai) chia sẻ: “Lễ cưới của đồng bào Dao vùng tây-bắc là câu hỏi trọng đại của đời người, của từng gia đình, chiếc họ, ghi lại sự trưởng thành của phần đông chàng trai, cô gái Dao. Đồng thời, là nghi lễ hội tụ phần nhiều tinh hoa văn hóa dân tộc Dao như văn hóa truyền thống trang phục, phong tục, tập quán, nghi lễ, ẩm thực, âm nhạc... Toàn bộ đều toát lên nét độc đáo, hiếm hoi của văn hóa Dao. Vào lễ cưới của bạn Dao, đông đảo nghi lễ truyền thống cuội nguồn thực chất gắn liền với những ý niệm nhân sinh của đồng bào vị trí đây, đó là khát vọng niềm hạnh phúc lứa đôi, là sự việc kết nối tình cảm vợ chồng, là niềm tin vào tương lai xuất sắc đẹp”.
Bài, ảnh: NGUYỄN THẾ LƯỢNG
Lan lan lễ cưới theo nếp sống mới
Tỉnh Điện Biên tất cả 19 dân tộc bạn bè chung sống, mỗi dân tộc bản địa có bạn dạng sắc văn hóa truyền thống riêng khôn xiết đa dạng. Điển trong khi người Dao đỏ, sinh sống triệu tập tại phiên bản ở Huổi Sâu, làng Pa Tần, thị trấn Nậm Pồ. Tuy nhiên trải qua quá trình giao thoa văn hóa truyền thống với các dân tộc khác, nhưng fan Dao đỏ vẫn giữ được không ít nét văn hóa, phong tương truyền thống đặc sắc của dân tộc bản địa mình. Vào đó, những nghi thức trong lễ cưới được người Dao đỏ duy trì gần như nguyên vẹn cho đến ngày nay.
Đồng bào dân tộc Dao đỏ triệu tập thành phiên bản ở Huổi Sâu, làng Pa Tần, thị trấn Nậm Pồ từ rất lâu đời. Trong quá trình hội nhập và giao văn hóa truyền thống với những dân tộc khác, nhưng fan Dao đỏ ở Pa Tần vẫn giữ được rất nhiều nét văn hóa, phong tục truyền thống cuội nguồn của dân tộc mình.
Xem thêm: Nghi lễ cưới của người raglai, đám cưới cổ truyền của người raglai
Nhiều nghi lễ truyền thống lâu đời được đồng bào Dao đỏ giữ giữ gần như là nguyên vẹn, như: Lễ bái Nương, lễ cúng Lập thu, lễ cúng cơm mới, lễ Tủ cải hay nói một cách khác là lễ cấp sắc đặc biệt là nghi lễ tổ chức đám cưới - đó là một trong những nghi lễ truyền thống đặc biệt quan trọng nhất trong đời sống văn hóa, ý thức của đồng bào dân tộc bản địa Dao đỏ.
Nghi lễ trong đám hỏi chứa đựng các giá trị về văn hóa, lịch sử dân tộc của tín đồ Dao đỏ. Sau khi đôi trai, gái tìm kiếm hiểu, tiến tới hôn nhân, mái ấm gia đình sẽ nhờ thầy mo xem ngày lành, tháng tốt để tổ chức. Tùy thuộc vào thời điểm năm sinh của cô ý dâu, chú rể mà lại thầy mo đang định ngày cũng tương tự giờ để đưa dâu, thừa nhận dâu; tuy vậy thường là tiếng Dần, giờ đồng hồ Mão lúc mặt trời vẫn không ló rạng.
Trong ngày tổ chức lễ cưới, từ 4h sáng sủa mọi fan tham gia chuyển dâu vẫn tập trung tận nhà gái, chuẩn chỉnh bị, sắp xếp quần áo, tư trang cần thiết của cô dâu lúc trở về nhà chồng. Nàng dâu mặc xiêm y cưới truyền thống; nhóm lên đầu dòng mũ rộng vành được chế tác hình trường đoản cú tre, bao quanh bởi vải thổ cẩm, cùng những quả bông nhiều màu sắc (màu đỏ là công ty đạo), nhằm mục đích che đi khuôn mặt của cô dâu trước khi làm lễ cùng được chạm chán mặt chú rể.
Sau lúc đoàn chuyển dâu mang lại cổng công ty trai, sẽ tiến hành đón bằng đội nhạc lễ của người Dao, gồm: Kèn, trống, chiêng, cố gắng chọe.
Đến đơn vị trai, đoàn đưa dâu sẽ nên đợi giờ xuất sắc mới được vào nhà, thầy mo sẽ làm lễ cúng hóa giải cho cô dâu mới về nhằm cầu mong mọi chuyện thuận lợi, người nhà không ốm đau, căn bệnh tật, cây trồng, thứ nuôi khỏe khoắn mạnh, phát triển tốt. Khi đã có tác dụng lễ giải hạn cho nàng dâu xong, thì mới lễ cưới thiết yếu thức, thầy cúng report tổ tiên, làm cho lễ giao bôi kết nối cho chú rể và cô dâu.
Kết thúc lễ, cô dâu, chú rể đang đi từng bàn nhằm mời nước, thuốc, rượu, thịt đến khách đang đi vào dự và thông thường vui. Sau khoản thời gian mời xong, trong tiếng cười nói, chúc tụng của rất nhiều người, nàng dâu và chú rể sẽ đi từng bàn xin một chút rượu, một chút thịt. Đây được coi như đón nhận lời chúc mừng hạnh phúc của mọi bạn đến nàng dâu và chú rể.
Trong cuộc sống thường ngày hiện đại ngày nay, thay do lựa chọn trang phục hiện đại, thì rất nhiều thanh niên dân tộc Dao đỏ làm việc Pa Tần trong thời gian ngày cưới, nghi lễ quan trọng của đời bản thân vẫn tổ chức đám cưới của bản thân theo nghi tiết truyền thống. Chính vấn đề đó đã đóng góp phần lưu giữ, bảo tồn, phạt huy giá trị văn hoá truyền thống cuội nguồn của dân tộc.
Hiện nay, nhiều địa phương vùng DTTS và miền núi, trong các số đó có thức giấc Điện Biên vẫn triển khai dự án 6 về "Bảo tồn, vạc huy giá bán trị văn hóa truyền thống truyền thống xuất sắc đẹp của những dân tôc thiểu số thêm với trở nên tân tiến du lịch" thuộc công tác mục tiêu nước nhà phát triển kinh tế tài chính - xóm hội vùng đồng bào DTTS và miền núi quá trình 2021 - 2030 trong số đó có nội dung: cung ứng nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống phi trang bị thể các dân tộc thiểu số có nguy hại mai một (các hiệ tượng sinh hoạt văn hóa, tập tiệm xã hội, nhạc cụ, bản vẽ xây dựng truyền thông, trang phục truyền thống, các môn thể thao truyền thống, giờ nói, chữ viết và những giá trị khác văn hóa khác); đã đem lại những thời cơ mới để những địa phương bảo tồn, phục dựng văn hóa truyền thống truyền thống; khai thác tiềm năng văn hóa, phạt triển du lịch tại vùng đồng bào DTTS cùng miền núi.
Trong toàn cảnh xã hội càng ngày phát triển, những tục lệ của đồng bào những dân tộc đã bị mai một theo thời gian, nhưng rất nhiều nghi lễ, nghi tiết trong ăn hỏi cổ truyền vẫn được tín đồ Dao đỏ sinh hoạt Điện Biên lưu giữ truyền để giáo dục cho nhỏ cháu đời sau. Lễ cưới là giữa những sinh hoạt văn hoá truyền thống cuội nguồn của tín đồ Dao đỏ, trong các số đó chứa đựng mọi giá trị về văn hoá, định kỳ sử.
